ΒΑΣΚΑΝΙΑ-ΜΑΤΙΑΣΜΑ
Η βασκανία ξεκίνησε από τον πόθο που έχουν
οι άνθρωποι να θαυμάζουν κάτι που δεν έχουν
και θα ήθελαν να το είχαν.
Ο πόθος παίρνει τη μορφή της ζήλιας ή χαιρεκακίας και
γι’ αυτό λέμε ότι οι άνθρωποι αυτοί είναι κακοί ή έχουν
«κακό μάτι» ή είναι γρουσούζηδες ή κακοΐσκιωτοι.
Στο «μάτιασμα», λένε, τα διάφορα ηλεκτρομαγνητικά κύματα
που εκπέμπει ο άνθρωπος με τα μάτια του επενεργούν με τρόπο
που δημιουργεί προϋποθέσεις καταστροφής του αντικειμένου
που θαυμάζει - κυρίως τα μικρά παιδιά.
Στην Κάτω Αγόριανη (Λιλαία) οι κάτοικοι πιστεύουν
πώς η θαυμάσια λαξευμένη θολωτή πέτρα που βρίσκεται
πάνω από την πόρτα της εκκλησίας γιος Γεώργιος... έσκασε από μάτι.
Η πρόληψη του ματιάσματος είναι πολύ παλιά.
Βλέπουμε λοιπόν ότι:
[b]Η ΣΚΙΛΛΑ[/b]
Η σκίλλα λέγεται και κρεμμυδόσκιλλα
ή σκιλλοκρεμμύδα ή κουτσούπα
ή ασκέλλα ή αρκόσκιλλα.
Τούτο το φυτό το θεωρούν σαν
[b]μεγάλο όπλο κατά της βασκανίας[/b]
και για τούτο θα το δούμε κρεμασμένο
συχνά στις πόρτες των σπιτιών.
Και δω πάλι τούτη η συνήθεια είναι πολύ παλιά, άπ' την εποχή
του Πυθαγόρα ακόμα.
Η αντίληψη αυτή οφείλεται στην πολύ μεγάλη ζωτικότητα
του
βολβού της, που μπορεί να διατηρηθεί και να βλαστήσει
ακόμα και έξω άπ' το χώμα πάνω από ένα χρόνο.
Για το λόγο τούτο τώρα τελευταία έχει, κυρίως στα αστικά κέντρα,
καθιερωθεί
το έθιμο να κρεμούν την Πρωτοχρονιά μπότσικα
άπ' την πόρτα γιατί πιστεύουν ότι θα τους φέρει υγεία,
ευρωστία και ευημερία για όλο το χρόνο.
Από τα λίγα που αναφέραμε πιο πάνω βγαίνουν δύο συμπεράσματα:
[b]Το πρώτο[/b] είναι ότι ενώ η επιστήμη προοδεύει,
η κοινωνία εξελίσσεται
και το πνευματικό επίπεδο του ανθρώπου ανεβαίνει, οι προλήψεις
παραμένουν!
Είναι ριζωμένες βαθιά στην ψυχή μας και μας υποχρεώνουν
να
ακολουθούμε το δρόμο τους, τουλάχιστον στις κυριότερες
εκδηλώσεις της ζωής μας, έστω και αν είναι εξευγενισμένες.
[b]Το δεύτερο [/b]συμπέρασμα είναι ότι ο λαός που
ζει στο μέρος της γης
που λέγεται Ελλάδα είναι ο ίδιος από τον Όμηρο και δώθε χωρίς
καμία διακοπή.
Δεν κάνουν τίποτα οι σημερινοί Έλληνες που δεν το έκαναν
οι προγονοί τους.
Μήπως το σφάξιμο της κότας, σαν λαλήσει στο παράσταθο
της πόρτας ή στο τζάκι και το σφάξιμο του κόκκορα στα θεμέλια
του σπιτιού δεν είναι η θυσία που έκαναν οι αρχαίοι στη θεά Εστία;
Και σήμερα στο νεκρό δεν βάζουμε κέρματα για να... πληρώσει
τα «πορθμεία» του; Δεν βάζουμε κοντά του τα αγαπημένα του
αντικείμενα όπως έκαναν οι πρόγονοί μας;
Αλλά και μία προς μία αν εξετασθούν οι προλήψεις και
οι δεισιδαιμονίες το ίδιο πράγμα μαρτυρούν!
Ότι οι Έλληνες παραμένουν...Έλληνες.
Ο λαός αναφέρει ότι αυτός που ξεματιάζει πρέπει
να έχει σωματική αλληλεπίδραση με το ματιασμένο
για να υπάρχει επιτυχία.
Πέραν της σωματικής επαφής μέσω της αφής,
που πρέπει να
έχουν, υπάρχουν πολλοί ακόμη
τρόποι για να γίνει το ξεμάτιασμα, όπως:
[b]1.[/b] Να μετρήσει από το 1 ως
το 40 και αντίστροφα
πάνω στο ματιασμένο, χωρίς να μπερδευτεί.
Αν μπερδευτεί, και μάλιστα πολλές φορές,
σημαίνει ότι το
άτομο είναι πολύ ματιασμένο.
[b]2.[/b] Σε ένα ποτήρι ή πιάτο με
νερό στάζουν 6 σταγόνες
λάδι από το καντήλι και λέγοντας μια ευχούλα,
αν διαλυθεί το λάδι τότε το άτομο είναι ματιασμένο.
[b]3.[/b] Μέσα σε νερό πετάμε 3
κάρβουνα και αν βουλιάξουν
τότε υπάρχει μάτιασμα.
[b]4.[/b] Μετρώντας ένα σπάγκο ή ένα μαντήλι,
πετάμε αλάτι στη φωτιά και αν ακουστεί
κρότος τότε το άτομο είναι ματιασμένο.
[b]5.[/b] Μετράμε τις 12 ή 13 τρύπες του σώματός
μας
(ανάλογα με το φύλο- άνδρας, γυναίκα)
τρεις φορές και λέμε “φτου φτου φτου”.
[b]Ξεματιάσματα ανά τον κόσμο[/b]
[b]1.[/b] Περνάμε όλο το πρόσωπο του ματιασμένου
με ένα άβραστο αυγό και ύστερα το σπάμε.
[b]2.[/b] Σπάμε ένα αυγό στο σκοτάδι ή σε σκιερό
μέρος ή όχι σε εύκολα ορατό μέρος.
[b]3.[/b] Σπάμε ένα αυγό και σχηματίζουμε ένα
σταυρό
στο προσκεφάλι του ματιασμένου.
[b]4.[/b] Πετάμε ένα αυγό μέσα σε θάμνους ή πάνω
σε ένα δέντρο (αν το δέντρο είναι το “θύμα”).
[b]5.[/b] Τοποθετούμε ένα σπασμένο αυγό σε πιάτο
και το αφήνουμε δίπλα στο κρεβάτι του ματιασμένου.
[b]6.[/b] Ο ματιασμένος να πιει τρεις γουλιές
αγιασμού.
[b]7.[/b] Ο ματιασμένος να κάνει μπάνιο με αγιασμό.
8. Ο ματιασμένος να φτύσει τρεις φορές στο βάσκανο.
[b]9.[/b] Να πιει ο ματιασμένος μείγμα από
πτυσίματα
μιας ομάδας ανθρώπων μέσα σε αγιασμό.
Η αποκάλυψη του τρόπου που ξεματιάζουμε,
σύμφωνα πάντα με τη λαϊκή σοφία, πρέπει
να γίνεται την Μεγάλη Πέμπτη, ενώ επίσης
λέγεται ότι ο τρόπος του ξεματιάσματος πρέπει
να μεταφέρεται από άνδρα σε γυναίκα και από
γυναίκα σε άνδρα και ποτέ μέσω του ίδιου φύλου.
Άλλοι λένε ότι το ξεμάτιασμα διδάσκεται
τη Μεγάλη Παρασκευή και μόνο από άνδρα.
Διαφορετικά το ξεμάτιασμα δεν πετυχαίνει!
[b]Ευχή εις Βασκανίαν[/b]
ΚΥΡΙΕ ο Θεός ημών, Ο Βασιλεύς των αιώνων,
ο παντοκράτωρ και παντοδύναμος,
ο ποιών πάντα και μετασκευάζων μόνω τω βούλεσθαι
ο την επταπλάσιον κάμινονκαι την φλόγα την εν Βαβυλώνι
εις δρόσον μεταβαλών, και τους αγίους Σου τρεις Παίδας
σώους διαφυλάξας ο ιατρός και θεραπευτής των ψυχών
ημών η ασφάλεια των εις σε ελπιζόντων σου δεόμεθα
και σε παρακαλούμεν, απόστησον, φυγάδευσον και απέλασον
πάσαν διαβολικήν ενέργειαν, πάσαν σατανικήν έφοδονκαι
πάσαν επιβουλήν, περιέργειάν τε πονηράν και βλάβην
και οφθαλμών βασκανίαν των κακοποιών και πονηρών
ανθρώπων από τον δούλο Σου (τούδε) και ή υπό ωραιότητος
ή ανδρείας ή ευτυχίας ή ζήλου και φθόνου ή βασκανίας συνέβη,
αυτός φιλάνθρωπε Δέσποτα, έκτεινον την κραταιάν Σου χείρα
και τον βραχίονα Σουτον ισχυρόν και ύψιστον, και επισκοπών
επισκόπησον το πλάσμα Σου τούτο, και κατάπεμψον αυτώ
Άγγελον ειρηνικόν, κραταιόν ψυχής και σώματος φύλακα,
ος επιτιμήσει και απελάσει απ' αυτού πάσαν πονηράν βουλήν,
πάσαν φαρμακείαν και βασκανίαν των φθοροποιοών
και φθονερών ανθρώπων ίνα υπό σου ο σος ικέτηςφρουρούμενος,
μετ' ευχαριστίας ψάλλη σοι. «Κύριος εμοί βοηθός, και ου φοβηθήσομαι
τι ποιήσει μοι άνθρωπος» και πάλιν. «Ου φοβηθήσομαι κακά, ότι
συ μετ' εμού ει» ότι συ ει ο Θεός, κραταίωμά μου, ισχυρός
εξουσιαστής,
άρχων ειρήνης, πατήρ τουμέλλοντος αιώνος. Ναι, Κύριε ο θεός ημών,
φείσαι του πλάσματος Σου, και σώσοντον δούλον Σου από πάσης βλάβης
και επηρείας της εκ βασκανίας γινομένης, και ανώτερον αυτόν παντός
κακού διαφύλαξον πρεσβείαις της υπερευλογημένης,
ενδόξου Δεσποίνης ημών Θεοτόκου και αειπαρθένου Μαρίας,
των φωτοειδώνΑρχαγγέλων, και πάντων Σου των Αγίων. Αμήν.